Dikkat: Aşağıdaki haklar %40 ve üstü engelli raporu olan yetişkinler, ”Özel Gereksinimi Var.”, “Hafif Düzeyde Özel Gereksinimi Var. “Orta Düzeyde Özel Gereksinimi Var.”, “İleri Düzeyde Özel Gereksinimi Var.”, “Çok İleri Düzeyde özel Gereksinimi Var.”, “Belirgin Özel Gereksinimi Var.” veya “Özel Koşul Gereksinimi Var.” ibareli çözger raporuna sahip olan çocuklar için geçerlidir:

HAKLAR:

BM ENGELLİ HAKLARI SÖZLEŞMESİ  TİD VERSİYON. ÜSTÜNE TIKLA İZLE:

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

Madde 10Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasî düşünce, felsefî inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. (Ek fıkra: 7/5/2004-5170/1 md.) Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür. (Ek cümle: 12/9/2010-5982/1 md.) Bu maksatla alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz. (Ek fıkra: 12/9/2010-5982/1 md.) Çocuklar, yaşlılar, özürlüler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı sayılmaz.

Madde 90 –  Usulüne göre yürürlüğe konulmuş milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir. Bunlar hakkında Anayasaya aykırılık iddiası ile Anayasa Mahkemesine başvurulamaz. (Ek cümle: 7/5/2004-5170/7 md.) Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.

Sosyal Güvenlik 

İşitme cihazı, koklear implant, pil, yedek parça vb. ödemeleri SGK ile anlaşmalı firmalara, işitme merkezlerine ve medikal firmalara yapılmaktadır. Geri ödeme rakamlarını SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNDEN öğrenebilirsiniz. Firmanızın size verdiği fiyat ile SGK geri ödeme rakamı arasında fark varsa “fark ödeme” sorunu oluşmaktadır. Farkı ödeyebilmek için maddi durumunuz yetersiz ise kaymakamlıkların sosyal yardımlaşma dayanışma vakıflarına, belediye sosyal işler birimlerine, özel vakıflara, ihtiyaç temelli çalışan derneklere başvuru yapabilirsiniz.

İşitme cihazlarında yenileme süresi 5 yıldır. Koklear implant işlemcileri 7 yıldan önce yenilemez. Fakat süresi bitiminden önce arızalandığı doktor raporu ile belirtilirse yenilebilir. 

https://mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=17229&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5

SGK Geri Ödeme Rakamları: (8 şubat 2022 – SUT)

https://www.ied.org.tr/wp-content/uploads/2022/07/IED-EK-3C-4-TIBBI-SARF-MALZEMELER-LISTESI-Yur.08.02.2022.pdf

https://www.ied.org.tr/wp-content/uploads/2022/07/IED-EK-3C-3-DIGER-PROTEZ-ORTEZLER-LISTESI-Yur.08.02.2022.pdf

https://www.ied.org.tr/wp-content/uploads/2022/08/IED-EK-3J-KULAK-BURUN-BOGAZ-BRANSINA-AIT-TIBBI-MALZEMELER-LISTESI-Yur.-08.02.2022.pdf

Garantiye rağmen firmalarla yaşadığınız sorunları Tüketici Hakem Heyetine bildirebilirsiniz. E-devlet üzerinden şikayet edebilirsiniz: https://www.turkiye.gov.tr/tuketici-sikayeti-uygulamasi

ERİŞİLEBİLİRLİK

İstanbul’da ücretsiz işaret dili tercümanı desteği isteyebileceğiniz kurumlar:

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı olan;

  • Üsküdar Sosyal Hizmet Merkezi,
  • Ümraniye Sosyal Hizmet Merkezi,
  • Beylikdüzü Sosyal Hizmet Merkezi

Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı sosyal hizmet merkezlerinde görevli olan çevirmenlerin tapuda çeviri yapabilmesi mevzuat gereği mümkün olmamaktadır. Çünkü mevzuat “yeminli bilirkişi” istemektedir. Dolayısıyla bakanlığın açtığı sınavla yeterliliği ölçülmüş, atanmış olsa hatta koda olsa dahi çevirmenin Adalet Bakanlığı bilirkişi çevirmen listesinde yer alması gereklidir. Kamuda görevli çevirmenlerin sağır vatandaşlarımıza hizmet vermesine engel oluşturan sorunlu mevzuat maddesi aşağıdadır:

TAPU SİCİLİ TÜZÜĞÜ 24. maddesi 2. fıkrası:

(2) İstem sahibinin, işitme, konuşma veya görme engelli olması hâlinde, işlemler isteğe bağlı olarak iki tanık huzurunda yapılır. Engellinin tanık istememesi hâlinde, bu husus istem belgesinde veya resmî senette belirtilir. İlgilinin işitme veya konuşma engelli olması ve yazı ile anlaşma imkânının da bulunmaması hâlinde, işaret dilinden anlayan yeminli bilirkişi bulundurulur.

Kaynak: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/2.5.20135150.pdf

07/07/2005 tarihinde yürürlüğe giren 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun 7 nci, geçici 2 nci ve geçici 3 üncü maddelerinde kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmi yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapılar ile büyükşehir belediyeleri ve belediyeler tarafından şehir içinde sunulan ya da denetlenen toplu taşıma hizmetlerinde erişilebilirliğin sağlanmasına yönelik amir hükümler yer almaktadır. Bu kapsamda kamusal alanlarda indüksiyon döngü sistemi, konuşamayan, işaret dili kullanan, telefonda söylenenleri anlamayan veya anlamakta zorlanan işitme engelli vatandaşlara hizmet için bilişimde erişilebilirlik sağlanması, web sitelerde e-posta adresinin görülmesi, iletişim formu konulması, canlı destekli whatsapp hattı vs. gibi erişebilir araçlar olması gereklidir.

YAKALAMA, GÖZALTINA ALMA VE İFADE ALMA YÖNETMELİĞİ

Çocuklarla ilgili özel hüküm, Madde 19 – Çocuklar bakımından yakalama ve ifade alma yetkileri aşağıdaki şekilde sınırlandırılmıştır:

  1. a)  Fiili işlediği zaman oniki yaşını doldurmamış olanlar ile onbeş yaşını doldurmamış sağır ve dilsizler;

Şüpheli veya sanık onsekiz yaşını doldurmamış ya da sağır veya dilsiz veya kendisini savunamayacak derecede malûl olur ve bir müdafiî de bulunmazsa talebi aranmaksızın bir müdafi görevlendirilir.

Müdafi tayini, Madde 20

Şüpheli veya sanık onsekiz yaşını doldurmamış ya da sağır veya dilsiz veya kendisini savunamayacak derecede malûl olur ve bir müdafiî de bulunmazsa talebi aranmaksızın bir müdafi görevlendirilir.

Kaynak: https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=8197&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5

ÇALIŞTIĞINIZ BİNADA, KAMUSAL ALANDA İNDÜKSİYON DÖNGÜ SİSTEMİ YOKSA CİMER ÜZERİNDEN TALEP – ŞİKAYET DİLEKÇESİ ÖRNEĞİ:

İşitme cihazı / biyonik kulak (koklear implant) kullanan bir vatandaşım. Ülkemizin taraf olduğu BM Engelli Hakları sözleşmesi, 5378 sayılı kanun başta olmak üzere kamuya açık olan tüm alanlarda işitme cihazı ve biyonik kulak kullananlar için erişilebilirlik tedbirleri alınması gerekmektedir. .

…………………… kurumunda/genel müdürlüğünde Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın denetleme formunun D.77.a ve H.139 maddelerinde de belirtildiği gibi işitme cihazı / biyonik kulak kullananlar için elzem indüksiyon döngü sistemleri bulunmamaktadır. Bahsi geçen kurumda ivedi olarak gerekli inceleme ve denetimlerin yapılmasını, gerekli tedbirlerin alınması hususunda gereğinin yapılmasını arz ve talep ederim.

ÖZEL SEKTÖR

4857 Sayılı İş Kanunu’nun 30. maddesinde düzenlenen kota uygulaması; 50 veya daha fazla işçi çalıştıran özel sektör işyerlerinde %3, kamu işyerlerinde ise %4 engelli istihdamının sağlanması zorunluluğu getirmektedir. Yargıtay Hukuk Dairesi’ne göre (Esas Numarası: 2015/11958 Karar Numarası: 2016/15623 Karar Tarihi: 31.05.2016) işçiye tecrübesine uygun iş vermemek ve işe yaramayan personel algısı oluşturmak mobbingdir.  İşitme kaybınız sebebiyle yeteneğiniz – eğitiminiz dışında iş, görev veriliyorsa, aynı performansı gösterdiğiniz halde daha az promosyon-prim vs. alıyorsanız mobbingtir. Bize yazınız: ied@ied.org.tr

ENGELLİ KAMU PERSONELİNİN HAKLARI:
Engelliliğe dayalı tayin hakkı mevcuttur. Aşağıdaki hükümler bulunmakta olup dilekçe örneğini buradan indirebilirsiniz.

Devlet Memurları Kanunu Ek Madde 39: “Devlet memurlarının, hayatını başkasının yardım veya bakımı olmadan devam ettiremeyecek derecede engelli olduğu sağlık kurulu raporu ile tespit edilen eşi, çocukları ile kardeşlerinin, memuriyet mahalli dışında resmî veya özel eğitim ve öğretim kuruluşlarında eğitim ve öğretim yapacaklarının özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından belgelendirilmesi hâlinde, ilgilinin talebi üzerine eğitim ve öğretim kuruluşlarının bulunduğu il veya ilçe sınırları dâhilinde kurumunda bulunan durumuna uygun boş bir kadroya ataması yapılır.”

Devlet Memurları Kanunu Madde 72: “İlgili mevzuatı uyarınca verilecek rapora göre kendisi, eşi veya birinci derece kan hısımlığı bulunan bakmakla yükümlü olduğu aile fertleri engelli olan memurların engellilik durumundan kaynaklanan yer değiştirme taleplerinin karşılanması için düzenlemeler yapılır.”

Engelli memurlara  isteği dışında gece nöbeti ve gece vardiyası görevi verilemez.

Engelli aile bireyi bulunan memurun gece nöbetinden muaf tutulup
tutulmayacağı hk. (28/10/2016-6350) https://cdn.bartin.edu.tr/personel/ae8f57c8ad4254b5019c6fb31b079871/csfazlacls11.pdf

% 71 engel oranına sahip Devlet memuruna nöbet görevi verilip verilmeyeceği ile
engelli aile bireyi bulunan Devlet memuruna nöbet görevi verilip verilmeyeceği hk.
(14/08/2013-14289)
https://cdn.bartin.edu.tr/personel/ae8f57c8ad4254b5019c6fb31b079871/csfazlacls10.pdf

1- Engelli Devlet memurlarının da haftalık çalışma saati 40 saattir.

2- Engellilerin günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile öğle dinlenme süreleri merkezde üst yönetici, taşrada mülki amirlerce farklı olarak belirlenebilir.

3- Engelli memurlar hava koşulları nedeniyle valilerce okulların tatil edildiği günlerde de engelliler idari izinli olmaktadırlar.

4- Engelli memurlar ulusal düzeyde kabul edilen 10-16 Mayıs Sakatlar Haftasının ilk günü ile 3 Aralık Dünya Özürlüler Gününde idari izinli sayılmaktadırlar.

Mesai saatlerinde esneklik hakkında örnek dilekçe:

…………………. Müdürlüğünde memur olarak çalışmaktayım. ……….. adresinde ikamet etmekteyim, engel durumum ve ulaşım sıkıntısı yaşadığım için özellikle sabah mesaisine yetişmekte sıkıntı yaşadığımdan dolayı 657 Sayılı Kanunun 100. Maddesinin 2. Fıkrasında yer alan ” Ancak engelliler için; engel durumu, hizmet gerekleri, iklim ve ulaşım şartları göz önünde bulundurulmak suretiyle günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile öğle dinlenme süreleri merkezde üst yönetici, taşrada mülki amirlerce farklı belirlenebilir” ibaresine dayanaraktan ve  çalışmaya başlama saatimin sabah saat 08:00- 08: 40 öğlen 12:40-13:00 arasına alınması hususunda; gereğinin yapılmasını arz ederim.

Mesai saatleri hakkında 657 sayılı devlet memurları kanununda ilgili madde aşağıdadır:

Madde 100 – Günlük çalışmanın başlama ve bitme saatleri ile öğle dinlenme süresi, bölgelerin ve hizmetin özelliklerine göre merkezde Cumhurbaşkanınca, illerde valiler tarafından tesbit olunur.(2)

(Ek fıkra: 13/2/2011 – 6111/104 md.) Ancak engelliler için; engel durumu, hizmet gerekleri, iklim ve ulaşım şartları göz önünde bulundurulmak suretiyle günlük çalışmanın başlama ve bitiş saatleri ile öğle dinlenme süreleri merkezde üst yönetici, taşrada mülki amirlerce farklı belirlenebilir.(3)

Noter Hizmetleri:

“Madde 73- (Değişik: 1/7/2005-5378/23 md.)
Noter, ilgilinin işitme, konuşma veya görme engelli olduğunu anlarsa, işlemler engellinin isteğine bağlı olmak üzere iki tanık huzurunda yapılır. İlgilinin işitme veya konuşma engelli olması ve yazı ile anlaşma imkânının da bulunmaması hâlinde, iki tanık ve yeminli tercüman bulundurulur.”

Kaynak: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.1512.pdf

Buna göre okuma-yazma bilen, yazışarak anlaşan işitme engelliler için işaret dili tercümanı şart değildir.

Not: Yeminli tercüman diye bir ünvan yoktur. Tamamen noterler tarafından üretilmiştir.

Sığınmacı ve çok ileri derecede kayıplı çocuklarımızın cihazlandırılması:

Sağlık hizmetleri daire başkanlığı’ndan sığınmacı ve çok ileri derecede kayıplı çocukların cihazlandırılması için gelen bilgi aşağıdaki gibidir:

99 ile geçici kimlik verilen vatansız sığınmacılar çalışmıyorlar ise GSS’li olmadıklarından sağlık giderleri Sağlık Bakanlığı ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü arasında Uluslararası anlaşmalar baz alınarak yapılan protokoller ile karşılanmaktadır.

Eğitimdeki Haklar

  • 573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin “Özel eğitim araçları” başlıklı 27. maddesinde; Resmi okul ve kurumlarda engelli öğrencilerin ihtiyaç duyabileceği her türlü araç-gereç ihtiyaçları MEB tarafından karşılanacağı hükmü bulunmaktadır. 
  • Destek Eğitim Odası 
  • Özel eğitim öğrencilerinin ücretsiz taşınması
  • LGS’ye sınavlarına girecekler için: Okul müdürlüğünün LGS’ye sınavına girecek öğrencimizi RAM’a yönlendirmesi gereklidir. Gerekli belgeleri ram’daki yetkililer anlatmalıdır. Gerekli evrakları sorunuz. Okul müdürlüğüne de aşağıdaki linki paylaşarak. Gerekli bilgilerin MEBBİS-RAM modülüne işlenip işlenmediğini e-Okul sisteminden takip edilmesini talep ediniz:

OKUL MÜDÜRLÜKLERİNİN YAPACAĞI İŞLEMLER

  1. Okulunda sınav hizmeti alması gereken ve özel eğitim ihtiyacı olan öğrenci varsa bu öğrenci velisini okulun bağlı bulunduğu Rehberlik ve Araştırma Merkezi Müdürlüğüne (RAM) yönlendirerek bu bilgilerinin MEBBİS-RAM modülüne işlenip işlenmediğini e-Okul sisteminden takip etmek,

Kaynak: http://sivasram.meb.k12.tr/icerikler/ozel-egitim-ihtiyaci-olan-ogrencilerle-ilgili-yapilacak-islemler_6767605.html

SINAVLA ÖĞRENCİ ALACAK ORTAÖĞRETİM KURUMLARINA İLİŞKİN MERKEZÎ SINAV BAŞVURU VE UYGULAMA KILAVUZU’nda işitme cihazı kullanan öğrenciler ile ilgili uyarılar:

“8.2. İşitme Engelli Öğrenciler İşitme engelli öğrenciler tek kişilik salonlarda sınava alınacaktır. Bu öğrencilere 20 dakika ek süre verilecektir. İşitme engelli öğrencilerin Yabancı Dil sorularından muaf olması için velisinin RAM’a başvuru yapması ve bu bilginin MEBBİS-RAM modülüne işlenmesi gerekmektedir.”

“10 Sınavın uygulanması

  1. Öğrenciler, sınav salonlarına alınırken üzerlerinde kullanımı doktor raporu ile belirlenen hasta veya engellilere ait cihazlar (işitme cihazı, insülin pompası, şeker ölçüm cihazı ve benzeri) hariç, çanta, cep telefonu, telsiz, radyo, saat, bilgisayar, kamera ve benzeri iletişim araçları ile depolama kayıt ve veri aktarma cihazları, kablosuz iletişim sağlayan cihazlar ve kulaklık, kolye, küpe, bilezik, yüzük, broş ve benzeri eşyalar ile her türlü elektronik ve/veya mekanik cihazlar, databank sözlük, hesap makinesi, kâğıt, kitap, defter, not vb. dokümanlar, pergel, açıölçer, cetvel vb. araçlar, delici ve kesici aletlerle sınav binasına alınmayacaktır. Öğrenciler, bu araçlarla sınava alınmayacağı gibi sınav anında yanında bulunduğu tespit edilirse sınav kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle sınavı tutanakla geçersiz sayılacaktır.” (Kaynak: http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/2009.pdf

Kaynaklar:

YKS ve LGS tercih danışma ve rehberlik merkezi hizmetlerini

    1. RAM’lardan alabilirsiniz.
    2. Okullardan alabilirsiniz.
    3.  İBB Alo 153, tercih.ibb.istanbul internet adresinden, istanbul dışından arayanlar için: 0212 153 00 00 numaralı telefon aranabilir.

EKPSS’deki (Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı) haklarınız ve hazırlık yolları için tıklayınız. 

İngilizce Muafiyeti

Yabancı Dil Dersi´nden Muafiyet İşlemleri Nasıl Olur?

Kaynaştırma/özel eğitim sınıfı öğrencilerinin yabancı dil derslerinden muafiyeti durumu hakkında son günlerde okullarımız tarafından kurumumuza yoğun sorular gelmektedir. Bu nedenle ilgili açıklamaları yapma gereği duyduk. Öğrencide bilindiği üzere zihinsel yetersizlik veya işitme yetersizliği tanısı var ise öğrencinin velisi/vasisinden aşağıdaki ekte paylaştığımız örnek muafiyet dilekçesi alınır. Alınan dilekçe neticesinde öğrenciye e-okulda okul idaresi tarafından “yabancı dil dersinden muaf” şeklinde işaretleme yapılır ve öğrenci yabancı dil dersine girmez. Bu dersten not verilmez.

Dilekçe örneğini indirmek için tıklayınız.

Yabancı Dil Dersi´nden Muafiyet Sadece İlkokulda mı Olur?

Hayır, özel eğitim hizmetleri yönetmeliği gereğince ilkokul/ortaokul ve lisede yukarıda açıklanan süreç işletilir.

Öğrencide Zihinsel Yetersizlik veya İşitme Yetersizliği Var.Fakat Velisi/Vasisi Öğrencinin Yabancı Dil Dersine Girmesini İstiyor. Burada Süreç Nasıl İşletilir?

Veli/vasiden öğrencinin derse girmesini istediğini belirten ekteki dilekçe alınır. Öğrenciye yabancı dil dersinden BEP yapılır. BEP neticesinde not verilir.

Öğrencinin derse girmesini istediğini belirten dilekçe için tıklayınız.

Bu İbare Hangi Mevzuatta Geçiyor?

Bu ibare Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği´nin “Başarının değerlendirilmesi” başlıklı 24.maddenin 4-g bendinde geçmektedir.

     MADDE 24 – (1) Kaynaştırma yoluyla eğitimlerine devam eden öğrencilerin başarılarının değerlendirilmesinde ilgili mevzuatın yanında aşağıdaki hususlar dikkate alınır:

  1. g) (Değişik:RG-21/7/2012-28360) İşitme ve hafif düzeyde zihinsel yetersizliği olan öğrenciler ilköğretim ve ortaöğretimde, istekleri doğrultusunda yabancı dil programlarındaki bazı bilgi ve becerilerin öğretiminden veya dersin tamamından muaf tutulurlar.

kaynak: http://melikgaziram.meb.k12.tr/icerikler/engelli-ogrencilerin-yabanci-dil-derslerinden-muafiyeti-konusu_2229295.html

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİSİ İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİN İNGİLİZCE DERS MUAFİYETLERİNE İLİŞKİN 16 Aralık 2014 TARİHLİ YÜKSEKÖĞRETİM GENEL KURUL TOPLANTISI KARARI:

Aşağıdaki kararı dilekçe ekinize ekleyip muafiyet talebi dilekçenizi dekanlığa vermeniz gereklidir.

“25/12/2014 tarihli Yükseköğretim Genel Kurul toplantısında; Kurulumuz Engelli Öğrenci Komisyonu’nun 16/12/2014 tarihli toplantısında alınan görüşü de dikkate alınarak, temel ve ortaöğretimde yabancı dil dersinden muaf olan işitme engelli öğrencilerin, talep etmeleri halinde yabancı dil dersi yerine, üniversitelerinin ilgili kurullarının belirleyeceği eşdeğer kredide bir dersin verilmesine karar verilmiştir.”

Kaynak: https://www.selcuk.edu.tr/engelli_ogrenci/birim/web/sayfa/ayrinti/43470/tr#_Toc449424681

Sağır üniversite öğrencileri için YÖK Engelli Öğrenci Komisyonu tarafından paylaşılmış işaret dili videolarına ulaşmak için tıklayınız. 

Not: YÖK’ün kararında  zorunlu yabancı dil dersinden muaf olmak vardır. Hazırlık okumak durumunda olan bir öğrenci aslında üniversitede bölümünü İngilizce okumak üzere tercih yapmıştır. Eğer İngilizce okumak istemiyorsa, bu durumda uygun olmayan tercih yapmış demektir. Dolayısıyla, aynı bölümün Türkçe ile okunulduğu bölüme geçiş yapmalıdır. Üniversitesinde Türkçe olarak bu bölüm yoksa Türkçe okutulan bir üniversiteye geçiş yapabilir.

FM Sistemi – Mini Microfon

573 sayılı Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin “Özel eğitim araçları” başlıklı 27. maddesinde; Resmi okul ve kurumlarda engelli öğrencilerin ihtiyaç duyabileceği her türlü araç-gereç ihtiyaçları MEB tarafından karşılanacağı hükmü bulunmaktadır. 

Kaynaştırma sınıflarında okuyan işitme engelli öğrencilerin zorunlu ihtiyacı olan FM sistemi devlet tarafından karşılanmalıdır. Okul müdürlüğünede dilekçe ile talep ediniz.
Sağlıkta Haklarınız
  • Engelli kimlik kartınızı göstererek sırada öncelik alabilirsiniz.
  • Özürlü Kişilere Yönelik Sağlık Hizmetlerinin Sunumuna İlişkin Genelge’ye göre “İşitme özürlü hastalarla iletişimi sağlamak üzere işaret dili bilen personel istihdam edimek zorundadır.”
Sorun yaşadığınız hastanede “Hasta Hakları Birimine” başvurabilirsiniz
Hasta Hakları Birim Sorumlusunun Görev ve Sorumlulukları:Madde 16- a) Başta çocuklar ve özürlüler olmak üzere tüm hastaların danışmanlığını ve savunuculuğunu yapmak.Kaynak: https://sbu.saglik.gov.tr/hastahaklari/yeniyonerge.htm
Tüketici Hakları
Cihazınızı tamire verirken teslim-servis fişinizi isteyiniz!!!
Satış Sonrası Hizmetler Yönetmeliği’nin 11. Maddesine göre teslim edilen veya teslim alınan arızalı mallar ile ilgili olarak malın teslim alındığına dair bir belge düzenlemesi zorunludur. Marka-modelin Türkiye’de satışı olmasa bile servis sıfatı ile cihazı alıyorsa servis belgesi vermek zorundadır:
MİLLİ SPORCU OLAN ENGELLİ KAMU PERSONELLERİNİN GÖREVLİ İZİNLİ HAKLARI:
Kamu personeli olan ve milli sporcu olan sağır ve işitme engelli bireylerimizin kurumlarından izin alırken sıkıntı yaşamamaları için federasyon tarafından kurumlarına gönderilecek yazıda aşağıdaki ibarenin mutlaka yer alması gereklidir:
“Makamınızca’da uygun görüldüğü takdirde; adı geçen kişinin 3289 sayılı Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve görevleri hakkındaki kanunun 29. Maddesi gereğince …..-….. tarihleri arasında görevli – izinli sayılmasını arz ederim.”
DEAFLİMPİKTE DERECE ALMIŞ SPORCULARIN HAK VE MUAFİYETLERİ
Deaflimpikte derece almış olan sporcular “deaflimpik ibaresi geçmediği için sınavsız olarak beden öğretmenliğine atanamamaktaydı. Derneğimizin girişimleri ile 2022 Mart ayında Gençlik ve Spor Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Engelli ve Yaşlı Hizmetlerine yazılar yazılmıştır. 2 Ekim 2022’de yayınlanan Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Karar Sayısı: 6146)  ile söz konusu şartları taşıyanlar için Gençlik ve Spor Bakanlığının açık bulunan sportif eğitim uzmanı ve antrenörlük kadroları ile Milli Eğitim Bakanlığının beden eğitimi öğretmeni kadrolarına atanmalarda Kamu Görevlerine İlk Defa Atanacaklar İçin Yapılacak Sınavlar Hakkında Genel Yönetmelik hükümleri uygulanmayacağı belirtilmiş olup bu şartlar arasında İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği olarak talep ettiğimiz “Deaflimpik” ifadesi-şartı da yer almıştır. 

“f) Deaflimpik Oyunlarda ferdi veya takım müsabakalarında ilk 3 dereceye girenlerin ” 

https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/10/20221002-5.pdf

YAŞLI HAKLARI

Yaşlı İstismarı ile Mücadelede AB Stratejisi-DAPHNE III programı kapsamında “Yaşlıların Uzun Süreli
Bakım ve Destek İhtiyaçlarına İlişkin Haklar ve Sorumluluklar Avrupa Şartı” raporu yayımlanmıştır (EUSTaCEA, 2010). Bu raporda Avrupa’da yaşlı haklarının korunması ve güçlendirilmesi ile ilgili olarak aşağıda belirtilen on temel madde tanımlanmıştır:
Madde 1. Bütünlük, özgürlük ve güvenliği içeren onursal, fiziksel ve zihinsel haklar
Madde 2. Kendi kaderini tayin hakkı
Madde 3. Gizlilik hakkı
Madde 4. Kişiye özel yüksek kalitede bakım hakkı
Madde 5. Kişiselleştirilmiş bilgi, tavsiye ve bilgilendirilmiş onay
Madde 6. Sürekli iletişim, toplum ve kültürel faaliyetlere katılım hakkı
Madde 7. İfade özgürlüğü ve düşünce/vicdan özgürlüğü: kanaatler, inançlar ve değerler
Madde 8. Palyatif bakım ve destek, ölümde saygı görme hakkı ve ölümde haysiyet
Madde 9. Düzeltme hakkı
Madde 10. Sorumluluklar

Türkiye’de yaşlı haklarının durumu ile ile ilgili mevzuata buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz:

SOSYAL YARDIMLAR-SOSYAL HAKLAR:
Ücretsiz Seyahat
İBB İstanbul kart bayilerine engelli raporunuz ile başvurup ücretsiz seyahat kartı alabilirsiniz. (Sadece şehir içi geçerli)
Vergi İndirimi
Gelir idaresi başkanlığı tarafından belirlenen ve gelir vergisine tabi bulunan işitme kayıplı bireyler için vergi indirimleri veya muhafiyeti gibi durumlar söz konusudur. Gelir vergisine tabi bulunarak ücretli çalışan işitme kayıplı bireyler ile serbest meslek kazancı elde eden işitme kayıplı bireylerin veya bir ve ikinci derece de engelli yakını bulunan vatandaşlara yapılan indirimler işitme kaybı bulunan bireyin sağlık raporunda belirtilen engel durumuna göre belirlenen aylık belirli bir miktar paranın gelir vergisi matrahından düşülmesi ile gerçekleşmektedir. Bu durum ücretli olarak çalışan işitme kayıplı bireylerin brüt maaşından kesinti yapılarak net maaşından daha yüksek bir oran gösterilmesi ile belirlenirken serbest meslek kazancı elde eden ve sakatlık indiriminden faydalanacak olan engelli bireylerin yıllık olarak verilmesi gereken gelir vergisi miktarının daha düşük olmasını sağlamaktadır. 2019 yılı indirim tutarlarını görmek için tıklayınız:

Engelli Aylığı

Başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde engelli olduklarını ilgili mevzuatı çerçevesinde tam teşekküllü Devlet hastaneleri ve Üniversite hastanelerinden alınacak sağlık kurulu raporu ile kanıtlayan(%40 ve üzerinde engelli sağlık kurulu raporu bulunan), 18 yaşını dolduran Türk vatandaşı engellilerden; sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birisinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmış ya da nafaka bağlanması mümkün olanlar hariç olmak üzere, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe,
İlgili mevzuatı çerçevesinde alınacak sağlık kurulu raporu ile engelli olduklarını kanıtlayan(%40 ve üzerinde engelli sağlık kurulu raporu bulunan), 18 yaşını dolduran ve talebine rağmen Türkiye İş Kurumu tarafından işe yerleştirilememiş olan Türk vatandaşlarından; sosyal güvenlik kuruluşlarının herhangi birinden her ne nam altında olursa olsun bir gelir veya aylık hakkından yararlananlar ile uzun vadeli sigorta kolları açısından zorunlu olarak sigortalı olunması gereken bir işte çalışanlar veya nafaka bağlanmış ya da nafaka bağlanması mümkün olanlar hariç olmak üzere, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından muhtaç olduğuna karar verilenlere muhtaçlık hâli devam ettiği müddetçe aylık bağlanır.

Evde Bakım Maaşı

Hastaneden ÖKGV’li (Özel koşul gereksinimi var demektir.) ÇÖZGER (Çocuklar için Özel Gereksinimli Rapor) raporu alarak sosyal hizmetlere başvuru yapınız.

Bakım parası bağlanması başvurunuza kurumun hatalı karar verdiklerini düşünüyorsanız itiraz edebilirsiniz. Örnek dilekçe için tıklayınız

ÖTV Muafiyeti

İşitme kayıplı bireylerde otomobil alımında ÖTV muafiyetinden sadece ÖKGV (Özel Koşul Gereksinimi Vardır) ibaresi olan ÇÖZGER (Çocuklar için Özel Gereksinim raporu) raporlu olanlar faydalanır. Bu rapor sadece 18 yaş altına verilir

Ortopedik engellilerin faydalandığı ÖTV muafiyetinden işitme engelli bireylerin de faydalanması için derneğimizin düzenlediği kampanya ve dilekçeler sonucunda 3 siyasi partinin milletvekilleri  tarafından yasa teklifleri sunulmuştu. Ancak bu teklifler komisyonda değerlendirilemeden TBMM’nin tatile girmesi ile kadük (değerini, önemini yitirmiş, eskimiş) olmuştu.

ÖTV muafiyetinde gelir idaresi başkanlığının aradığı şartlar bu linktedir: https://www.gib.gov.tr/node/87063

10 Ağustos 2019 Tarihinde yayınlanan yönetmelik ile 18 yaşında altındaki işitme kayıplı bireyler ÖKGV (Özel koşul gereksinimi var) ibareli ÇÖZGER raporu ile velilerine ötv muafiyeti yolu açılmıştır: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/08/20190810-8.htm

18 yaş geçildiğinde ÖTV muafiyeti hakkı tamamen kaybedilecektir. Mevzuatlar açık olup 18 yaş üstü olana işitme kaybı ne oranı ne olursa olsun ÖTV muafiyeti sağlanmamaktadır. Ancak 18 yaş altına sadece işitme kaybı olsa bile ÖTV muafiyeti sunan karar vericilerin 18 yaş üstüne de neden sunmadığı düşündürücüdür. www.cimer.gov.tr adresine 18 yaş üstüne de sağlanması hakkında “İSTEK” seçerek dilekçe göndermenizi tavsiye ediyoruz.

ÖTV MUAFİYETLİ ARAÇ ALMAK BAKIM PARASINI ETKİLER Mİ?

Kaymakamlıklar Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Vakıfları tarafından 2022 sayılı kanun kapsamında muhtaç durumdaki vatandaşlara verilen yaşlı-engelli maaşı ile Sosyal Hizmet Merkezi tarafından ÖKGV ibareli ÇÖZGER raporu ile verilen bakım parası BİRBİRİNDEN FARKLI KONULARDIR. ÖTV muafiyetli araç almanız durumunda bakım parası etkilenmemektedir. Sorun yaşamamanız için araç satın aldığınız zaman MUTLAKA bakım parası aldığınız sosyal hizmetlere bildiriniz. ÖTV muafiyetli araç almak 2022 kapsamında alınan maaşlara etki etmektedir.

EMLAK VERGİSİ MUAFİYETİ

BRÜT 200 metrekareyi geçmeyen tek konuta sahip engelliler gelire sahip olsa da emlak vergisi avantajından yararlanabilir. Engelliler tek konutunu kiraya verip yakınlarının yanında kalsa da tek konutları için indirimli (sıfır oranlı) emlak vergisi hakkından yararlanabiliyorlar. Tek konutu olan engellilerin, kira geliri elde ettiği başkaca işyerleri olsa da, tek konut için indirimli (sıfır oranlı) emlak vergisi hakkından yararlanabiliyorlar. Kaynak

Engelli Kimlik Kartı başvurusunu e-devletten yapabilirsiniz:

https://www.turkiye.gov.tr/ashb-engelliler-icin-kimlik-karti-basvurusu

Engelli Kimlik Kartı’nın sağladığı hak ve avantajlar (Engelli Kimlik Kartı nerelerde kullanılır?)

Engelli kimlik kartı, yüzde 40 ve üzeri oranda engelli olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan engelli bireylere verilen özel bir karttır. Bu kart ile engelli vatandaşların yaşam standartlarının yükseltilmesi hedeflenmektedir. Engelli vatandaşlar bu kart sayesinde, engelli kişilere sunulan hizmetler ve haklardan yararlanabilmektedir. Peki engelli kimlik kartı nerelerde kullanılır? Engelli kimlik kartının sağladığı hak ve avantajlar nelerdir? İşte tüm merak edilenler…

ENGELLİ KİMLİK KARTININ SAĞLADIĞI HAK VE AVANTAJLAR NELERDİR?

  • Belediye otobüsleri, metro seferleri, marmaray, metrobüs, tramvay, füniküler, deniz yollarının şehir içi seferleri ücretsizdir. ‘Ağır engelli’ ibareli raporu olanların bir refakatçisi engelli kişi ile beraber olmak şartıyla ücretsiz ulaşımdan yararlanır. (Refakatçılar için engelli kimlik kartında refakatçı gereklidir yazmalıdır)
  • Şehirlerarası otobüslerde 20 koltuğa kadar olan taşıtlar için 1 kişiye, 20 koltuktan fazla koltuğa sahip taşıtlar için en fazla 2 kişiye, geçerli ücret tarifesi üzerinden bilet ücretinde %40 indirim mevcuttur. Aynı taşıtta taşınacak engelli yolcu sayısının 2’den fazla olması durumunda, her fazla engelli yolcu için geçerli ücret tarifesi üzerinden bilet ücretinde %30 indirim uygulanır  Refakatçi indirimi yoktur. İnternetten bilet alımlarında bu indirim uygulanmamaktadır. (8 Ocak 2018, Resmi Gazete Sayı: 30295)
  • Türk Hava Yolları’nda (THY) iç hat uçuşlarda %20, dış hatlarda %25 indirim uygulanmaktadır. Ayrıca ‘refakatçi ile seyahat etmelidir’ ibaresi bulunan doktor raporunun ibraz edilmesi halinde engelli yolcu ile aynı seferde seyahat edecek bir refakatçiye de promosyon biletler hariç tüm iç hatlarda %20 indirim sağlanmaktadır. (Not: mobil uygulamada engelli indiriminin geçerli olması için raporun önceden sisteme işlenmesi gereklidir. THY’de canlı yazışma ve işaret dili tercümanından destek alınız)
  • Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demir Yolları’nda (TCDD), yüksek hızlı trenler (YHT) dahil tüm koltuklu seferleri engellilere ücretsizdir. (Refakatçılar için engelli kimlik kartında refakatçı gereklidir yazmalıdır)
  • HAVAŞ havaalanı servisi otobüsleri ücretsiz.
  • Havalimanı otoparklarında 15 güne kadar ücretsiz park. 15 günü geçen sürelerde ise normal otopark tarifesi üzerinden ücretlendirme yapılıyor.
  • İSPARK’ta yol üstü otoparkları 3 saat, açık ve katlı otoparklar 8 saat ücretsiz. İBB Meclisi kararına göre araç ruhsatında engelli ibaresi olması gerekmektedir. Engellilik oranı baz alınmamakta.
  • Öğretmen Evleri engellilere %20 indirimli.
  • Müze, ören yerleri, milli parklar ve piknik alanları engellilere ücretsiz. Belediye’ye ait plajlarda şezlong-şemsiye ücretsiz.
  • Devlet tiyatroları ücretsiz, İstanbul Şehir Tiyatroları indirimli.
  • Spor müsabakalarına ve konserlere giriş “kura” çekimi ile ücretsiz.
  • Sinemalarda engellilere ‘öğrenci indirimi’ oranında indirim uygulanmaktadır.
  • İSKİ’nin %50 su indiriminden faydalanabilirsiniz.
  • DİGİTURK engelli vatandaşlara %50 indirimli.
  • Türk Telekom %25 indirimli, TTNET internet engellilere %25 indirimli.
  • Cep telefonu operatörlerinin indirimli engelli tarifeleri.
  • Açık öğretim kayıtlarında ücret alınmamaktadır.
  • Kredi ve Yurtlar Kurumu Genel Müdürlüğü’nün (KYK) öğrenci yurtlarından engelli öğrenciler istemde bulunmaları halinde faydalanabilmektedirler.
  • Kredi ve Yurtlar Kurumu (KYK) tarafından uygulanan harç ve öğrenim kredisi tahsisinde %40 ve üzerinde engelli olduğunu belgeleyenlere öncelik tanımakta ve harç kredisinin geri ödenmesinde yönetim kurulu kararı ile %50 indirim yapılmaktadır.
  • %90 ve üzeri oranlı engelliler ve oran şartı aranmaksızın bedensel engelliler, araç satın alımında özel tüketim vergisinden (ÖTV) muaftırlar.
  • %90 ve üzeri oranlı engelliler ve oran şartı aranmaksızın bedensel engelliler,motorlu taşıtlar vergisinden (MTV) muaftırlar.
  • Emlak vergisi dilekçeyle ücretsiz oluyor. (Tek daire ve 200 metrekareyi geçmeyecek şekilde vergi ödenmiyor)
  • EKPSS (Engelli Kamu Personeli Seçme Sınavı) neticesine göre kamuda açık bulunan engelli kontenjanlarına atamaları yapılır.
  • 4857 Sayılı İş Kanunu kapsamındaki 50 ve üzeri işçi çalıştıran özel sektöre ait işyerlerinde işverenler, %3 oranında engelli çalışan çalıştırmak zorundadır.
  • Engellilik oranı ve dönemine bağlı olarak 15 illa 18 sene arasında erken emeklilik hakkı mevcuttur.
  • Engelli vatandaşlar için Türkiye İş Kurumu, Halk Eğitim Merkezleri, Mesleki Eğitim Merkezleri, Özel Dershaneler ve Belediyeler meslek edindirme kursları açmaktadır.
  • Engelli Maaşı (Sigortalı olunmayan dönemde alınabiliyor)

Kaynak: https://www.ntv.com.tr/saglik/engelli-kimlik-kartinin-sagladigi-hak-ve-avantajlar-engelli-kimlik-karti-nerel,siI6NeFuMka6Ocr-nb5XJQ

GEÇİCİ KORUMA ALTINDAKİLERİN ENGELLİ HAKLARI

Geçici koruma altındakiler ile İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi ilgilenmektedir. Kimlik numarası 99 ile başlayanlar sağlık hizmetlerinden ve engelli haklarından yararlanabilir. Sadece özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerinden ücretsiz hizmet alamamaktadır. BM Engelli Hakları Komitesi tarafından geçici koruma altındaki bireylerin TC vatandaşları ile aynı haklara sahip oldukları belirtilmiştir.

«99 ile geçici kimlik verilen vatansız sığınmacılar çalışmıyorlar ise GSS’li olmadıklarından sağlık giderleri Sağlık Bakanlığı ve Göç İdaresi Genel Müdürlüğü arasında Uluslararası anlaşmalar baz alınarak yapılan protokoller ile karşılanmaktadır

Sığınmacı işitme engelliler için mevzuat, idari karar örnekleri, yol/izin belgesi, çalışma izin belgesi vs. için örneklerini aşağıdaki linke tıklayarak görebilirsiniz:

http://www.multecihukuku.net

İŞİTME ENGELLİ ELEMAN MARKETTE KASADA ÇALIŞTIRILIR MI?

Derneğimize tanınmış zincir bir markette çalışan işitme engelli elemanla ilgili şikayet gelmiştir. Başka görev verilmesini talep ettiği halde kasa başında görev verildiğini işitme engelli olduğu için müşterileri anlamakta zorlandığı belirtilmiştir.

Haklarınız:

  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası

Madde 50–Kimse, yaşına, cinsiyetine ve gücüne uymayan işlerde çalıştırılamaz. Küçükler ve kadınlar ile bedeni ve ruhi yetersizliği olanlar çalışma şartları bakımından özel olarak korunurlar.

  • 5378 Sayılı Engelliler Hakkında Kanun

“İstihdam Madde 14- (Değişik:6/2/2014-6518/72 md.)

Çalışan veya iş başvurusunda bulunan engellilerin karşılaşabileceği engel ve güçlükleri ortadan kaldırmaya yönelik istihdam süreçlerindeki önlemlerin alınması ve engellilerin çalıştığı iş yerlerinde makul düzenlemelerin, bu konuda görev, yetki ve sorumluluğu bulunan kurum ve kuruluşlar ile işverenler tarafından yapılması zorunludur.”

  • YURTİÇİNDE İŞE YERLEŞTİRME HİZMETLERİ HAKKINDA YÖNETMELİK

Özürlülerin çalıştırılamayacakları işler

MADDE 19 – 

(1) Yer altı ve su altı işlerinde özürlü işçi çalıştırılamaz.

(2) Özürlüler, sağlık kurulu raporunda çalıştırılamayacakları belirtilen işlerde çalıştırılamaz.”

  • 4857 sayılı iş kanununun 30. maddesi engellilerin beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırılması gerektiği konusunda hükmüne amirdir:
    “Madde 30 – (Değişik : 15/5/2008-5763/2 md.) İşverenler, elli veya daha fazla işçi çalıştırdıkları özel sektör işyerlerinde yüzde üç engelli, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli ve yüzde iki eski hükümlü işçiyi veya 21/6/1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanunu veya 16/6/1927 tarihli ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu kapsamına giren ve askerlik hizmetini yaparken 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanununun 21 inci maddesinde sayılan terör olaylarının sebep ve tesiri sonucu malul sayılmayacak şekilde yaralananları meslek, beden ve ruhi durumlarına uygun işlerde çalıştırmakla yükümlüdürler…”

Kaynak: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.4857.pdf

Sonuç: Sağlık raporunda işitme kaybı olduğu yazıyorsa buna rağmen devamlı kasada çalıştırılmak istenmesi hak ihlali ve mobbingdir. Çünkü işitme kaybından dolayı zaten müşterileri anlamakta zorlandığı açıktır. Pandemiden dolayı marketlerde müşterilerin maske kullanma mecburiyeti de anlamayı daha da zorlaştırmaktadır. Müşteriler ile doğrudan iletişimde olacağı bir iş yerine başka bir iş verilmelidir. Bu talebine rağmen sorunun devam etmesi halinde SGK Alo 170’e şikayet edebilir.


SAĞIR BİREYLERİN BANKACILIK HİZMETLERİNE ERİŞİMLERİ BİR HAKTIR

Sağır bir üyemiz ve üyemiz olan annesi ile birlikte özel bir banka şubesine gitmiş, 0850’li hat üzerinden aranmak istemediğini belirttiği ve illaki aranması gerekiyorsa refakatçısını yetkili kıldığına dair tc’nolar, isimler ve ıslak imzalar bulunan bir dilekçeyi şube personeline vermiştir. Ancak şube personeli bu dilekçeyi ve talebi kabul etmemiştir. Vasi belgesi sormuştur. Vasi, en basit tanımıyla reşit olmamış küçükler ile kanuni hakları kısıtlanmış kişilere mahkemece atanan yasal temsilcidir. Dolayısıyla üyemiz haklı olarak tepki göstermiştir. Bir bireyi temsiliyette en güvenilir yol noter aracılığı vekâlet vermektir. Çünkü sağır bireyin refakatçısı sağırın ne kadar yakını olursa olsun anadili işaret dili olan, yazılı metinleri anlamakta zorlanan sağır bireyi yanıltarak mağduriyetine yol açacak bir dilekçe yazabilir, istemediği bir işlemi yapmasını yol açabilir. Dolayısıyla haklı olarak şube personelleri şüphelenebilir. Ayrıca kamu kurumları ve resmi kurumlar resmi evraklarla ile iş yaptığından noter aracılığı ile alınan vekâletname güvenilir bir temsiliyet olacaktır. Ayrıca refakatçi bir sağır bireye eşlik etmek zorunda değildir. Sağır bireyimizi refakatçıya mecbur bırakan mevzuatların uygulanmamasıdır:

18.06.2016 tarihli ve  29746 sayılı BANKACILIK HİZMETLERİNİN ERİŞİLEBİLİRLİĞİNE DAİR YÖNETMELİĞİN 8. Maddesinin 5 fıkrasında sağır bireylerin bankacılık hizmetlerine erişimleri yüzyüze veya uzaktan olmak üzere güvence altına alınmıştır:

“(5) Banka, şube personelini işaret dili öğrenmesi konusunda teşvik eder. Şubede işaret dili bilen personelin bulunmaması durumunda, müşteriye işaret dili ile anlaşmayı sağlamak üzere görüntülü uzaktan destek sunar. “

Dolayısıyla şube personeli işaret dili bilmek zorundadır. Şubede işaret dili bilen personelin bulunmaması durumunda, müşteriye işaret dili ile anlaşmayı sağlamak üzere görüntülü uzaktan destek sunulmalıdır.

Ayrıca “mal ve hizmetlere erişim hakkı” uluslararası sözleşmeler ile de güvence altında alınmış durumdadır. İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin 21. maddesine göre, herkesin kamu hizmetlerinden eşit bir şekilde yararlanma hakkı vardır. Bildirgenin ikinci maddesi, bu haktan ve bildirgede yer alan hak ve özgürlüklerden yararlanmada ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal veya başka bir görüş, ulusal veya sosyal köken, mülkiyet, doğuş veya herhangi başka bir ayrım gözetilmesini yasaklamıştır.

BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İlişkin Uluslararası Sözleşmenin 2.Maddesi: Bu Sözleşme’ye Taraf Devletler, bu Sözleşme’de belirtilen hakların ırk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da başka fikir, ulusal ya da toplumsal köken, mülkiyet, doğum ya da başka bir statü bakımından herhangi bir ayrım gözetilmeksizin uygulanmasını taahhüt ederler.”  hükmü ile engelli bireylerin mal ve hizmete diğer bireyler ile birlikte eşit şekilde erişimini düzenlemektedir.

Hizmet almaya çalıştığınız bankada, hangi şube olursa olsun işaret dili bilen personel ve uzaktan destek olup olmadığını sormak en doğal hakkınızdır. Bu hizmetler bulunmuyorsa www.cimer.gov.tr üzerinden şikâyet dilekçesi yazıp gereğinin yapılmasını talep ediniz. Şikâyetinizi yazdıktan sonra “Başvuruyu Tamamla” ekranında Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) seçerek şikâyetinizi gönderiniz. Şikâyetinizi bizlere de bildirebilirsiniz.

BİLİŞİM HİZMETLERİNDE – ÇAĞRI MERKEZLERİNDE HAKLARINIZ

21.06.2018 tarihli ve 2018/DK-THD/190 sayılı “Sosyal Açıdan Desteklenmesi Gereken Kesimlere Yönelik Tedbirlere İlişkin Usul ve Esaslar” konulu Kurul Kararı kapsamında; Vodafone Telekomünikasyon AŞ de dâhil elektronik haberleşme sektöründe hizmet sunan iki yüz bin (200.000)’in üzerinde abonesi bulunan işletmeciler tarafından, engelliler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için birtakım erişilebilirlik tedbirlerinin alınması öngörülmüştür.
Bu çerçevede, işitme engeli bulunan müştekinin elektronik haberleşme hizmetleri ile ilgili işlemlerini gerçekleştirebilmesini teminen Anılan Usul ve Esasların;
• “Sesli çağrı merkezinde öncelik tanınması” başlıklı 6’ncı maddesi kapsamında işletmeci, çağrı merkezlerinde engelli abonelere doğrudan gerçek kişiye bağlanabilme seçeneği sunarak öncelik tanımakla,
• “Görüntülü çağrı merkezi” başlıklı 7’nci maddesi kapsamında işletmeci, görüntülü olarak canlı görüşme sağlanabilecek bir sistem kurmakla,
• “Yazılı çağrı merkezi” başlıklı 8’inci maddesi kapsamında işletmeci, yazılı olarak canlı iletişim sağlanabilecek bir sistem kurmakla yükümlüdür.

EKONOMİK, SOSYAL VE KÜLTÜREL HAKLAR:

Engelli vergi indirimi için
Vergi dairesine gidip başvurmanız gerekmektedir. Yanınıza aşağıdaki evrakları götürüp teslim etmeniz gerekiyor.
-2 adet fotoğraf
-Engelli raporu fotokopisi (Raporun orjinalini görmek isteyebilirler yanınızda olsun)
-İşyerinden çalıştığına dair çalışır raporu
-SGK dökümü
Vergi dairesine gidince size form verecekler. O formu doldurup görevliye teslim etmeniz gerekmektedir.

Ücretsiz Kreş Yardımından Sağır/İşitme Engelli Anneler-Babalar da Yararlanabilir:

“Bakanlığımızca özel kreş ve gündüz bakımevinden yararlanacak çocuklar için herhangi bir parasal destek ödemesi bulunmamakla birlikte Özel kreş ve gündüz bakımevleri ile özel çocuk kulüplerinde yüzde üç oranında ücretsiz bakım yardımı bulunmaktadır. Bu yardımdan öncelikli olarak ekonomik durumlarına bakılmaksızın; şehit ve gazi çocukları, Bakanlığımıza bağlı kuruluşlarda korunma altında bulunan çocuklar, cezaevlerinde hükümlü ve tutuklu olan anneleri ile birlikte kalan çocuklar, ekonomik gücü yeterli olmayan ailelerin çocukları ile ekonomik güçlük içindeki anne veya babası vefat etmiş çocuklar, tek ebeveyni ile yaşayan çocuklar, engelli ebeveyni olan çocuklar, kadın konukevinde bulunan veya ayrılan kadınların çocukları yararlanabilmektedir. Konu ile ilgili bağlı bulunan Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne dilekçe ile başvurulması ve başvuranın durumunun İl Müdürlüğünce değerlendirilmesi gerekmektedir.”

Kaynak: https://www.ailevecalisma.gov.tr/tr-tr/sss/cocuk-hizmetleri-genel-mudurlugu/ozel-kres-gunduz-bakimevleri-cocuk-klupleri/

Kreşlerin bazıları Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlıdır. Bazıları  Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı olan kreşlerde engelli çocuklar için %3 lük bir indirim vardır. Fakat birçok kreş “kontenjanımızı doldurduk” bahanesiyle kabul etmemektedirler. Daha çok kreş anlaşma yapılması gerekmektedir. İlçe sosyal hizmet binalarının müracaat edip detaylı öğrenebilirsiniz. Bazı kreşlerde bu yardımdan yararlanacak başka çocuklar yoksa işitme engelli bireyler çocukları için kreş ücretlerinden indirim isteyebilirler. Bu hak her iki durumda da geçerli bir durumdur. Çocuğun engelli olması veya anne-babanın engelli olması geçerlidir. Ailenin ekonomik durumuna bakılmamaktadır. Özel sektör veya kamu sektörü farketmemektedir.

SOSYAL MEDYA HASTAHANE DEĞİLDİR!

Çocuğuna işitme kayıplı tanısı konulmuş velilerin veya kendisine tanı konulmuş bireylerin sosyal medyada, facebook gruplarında test sonuçlarını vb. paylaşıp tıbbi tavsiyeler istediğine dair mesajlar görüyoruz.  Bu yanlış bir davranış olup sosyal medyada yapılan yorumlara itibar etmeyiniz. Çünkü yanlış-eksik yönlendirilme sizin veya çocuğunuzun sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Tıbbi tavsiye, sağlık sektöründe çalışan uzmanların işi olup en sağlıklı ve en doğru yönlendirmeyi sizden test isteyen hekiminiz yapmalıdır. Çıkan test sonuçlarını hekiminize gösterip danışmalısınız. Sağlık sisteminde yaşadığınız niteliksiz hizmet, karşılaştığınız ayrımcı tutum, yaklaşım vb. sorunlar için derneğimize ulaşabilirsiniz.

Aradığınız bir soruya yanıt mı bulamadınız? Haklarınız uygulanmıyor mu? Mevzuat eksikliği mi var? Ayrımcılığa mı uğradınız? İED Whatsapp: 0538 224 40 83 E-posta: ied@ied.org.tr

Buradaki tüm yazılar İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği’ne aittir. Kaynak gösterilmeden ve izin alınmadan alıntı yapılamaz.