27-28 Haziran 2019 Ankara’da düzenlenen Benimle Birlikte Engelsiz Üniversite Diyalog Zirvesine derneğimizi temsilen Murat Hakan Güneş katılmış olup gönüllümüze ve çalıştaya davet eden Eğitimde Görme Engelli Derneği’ne teşekkür ediyor, çalıştay sonuçlarının hayırlı olmasını diliyoruz.
İED YÖNETİM
Temsilcimiz Murat Hakan Güneş‘in çalıştayda yaptığı sunumu:
İşitme Engellilerin Gözünden Diyalog Zirvesi
Bölüm 1
Öncelikle zirvenin önemli katılımcılarının sunumlarını dikkatle dinledim ve gördüm ki biz burada örgün eğitimde erişilebilirlik üzerine konuştuk.
Örgün öğretimdeki sıkıntılara da değineceğim ancak atladığımız konu açıköğretim sistemi !
Engelli bireyler aslında çoğunlukla açıköğretim sistemi içerisinde eğitim hayatına katılıyor ya da katılmaya gayret gösteriyor.
Şöyle bir veri paylaşayım.
Açıköğretimde 42.067 kişi , Örgün öğretimde 5169 kişi yer almakta.
Tabi bu süreci tamamlayıp mezun olanlar bu rakamların yarısı dolayısıyla bu sistemdeki sıkıntılara da değinmek gerekiyor.
Ben bilhassa işitme engelli öğrencilerle ilgili kısmı 2 madde halinde belirteceğim.
İlk olarak açıköğretim ders videolarının ses kalitesi bozuk ve çok düşük seviyede burada hem teknolojik altyapı hem de dersi anlatan hocaların özensiz konuşma tarzlarından kaynaklanıyor.
İkincisi bu ders videolarında altyazı desteği bulunmamakta. Tüm bunlar bizlerin derse erişimi ve verimliliği açısından sorun yaratmakta ve de geri kalmaktayız.
Sadece Anadolu üniversitesi için değil açıköğretim sistemini benimsemiş diğer üniversitelerimizde de aynı sorun mevcut.
Bölüm 2
Öte yandan örgün eğitimde de şu konulara dikkat çekmek istiyorum.
Özellikle amfi ortamında yapılan derslerde hocalar mikrofon yardımıyla dersi anlatmayışı ,mikrofon yok ise de FM Sistemini kullanmak suretiyle bizlere yardımcı olmayışları bizim iyi duyup konuşulanları kaçırmadan derse adapte olmamızı ve katılımımızı engellemekte.
Bu konuda öğretmenler tarafından ciddi bir önyargı da mevcut. Öğretmenlerimizin de farkındalığını oluşturma noktasında çalışmalıyız.
İşitme cihazları sadece konuşma seslerini değil ,arka plandaki gürültüyü de yükselterek verir.Dolayısıyla ses kaynağına uzaklık arttıkça konuşmayı ayıt etmek zorlaşır.Bu yüzden FM sistemi bizlerin olmazsa olmazıdır.
Tüm işitme cihazlarının temel prensiplerinden biri konuşma algısı ve üretiminin gelişmesini sağlamak.
İkinci hedefi ise ,akademik ve sosyal başarıyı desteklemektir.
İşte bu yüzden Devletimizin doğrudan müdahalesi şart ,talebimiz FM sisteminin öğretmenler tarafından kullanımı için genelge çıkarılmasıdır.
İşitme engelli öğrencisi olan öğretmenlerin , öğrenci veya velisinin talebiyle FM sistemini kullanmaları zorunlu hale getirilmelidir.
Bölüm 3
Bir diğer konu sınıf ortamlarının ambiyansı ,akustik şartları işitme engelli öğrencilerin şartları göz önüne alınarak dizayn edilmesi gerektiğidir.
Bir sorundan bahsediyorsak çözüm önerilerini de sunmamız gerekir . Peki bunun için ne yapılmalı ?
Sınıf ve amfilerin tavandan başlayarak sesin yansımasını yani ekoyu önleyecek malzemeler ile kaplanması gerekir.
Ayrıca standart amfiler ortalama 80 kişidir yani ciddi bir öğrenci gurubundan bahsediyoruz.
Sınıf içinde duvara çarpan ses geri yansır ve yeni bir gürültü kaynağı yaratır. Bu durum konuşulanı takip etmeyi zorlaştırır.Bu nedenle duvarların sesi absorbe eden özellikte materyallerle kaplanmalı yan, duvar yüzeyinin delikli ,esnek ve pürkütlü olması gerekir.
Mevcut binalara mantar ve bez pano asılmalı yeni yapılacak binaların da teknik şartnameleri buna göre oluşturulmalıdır.
Bölüm 4
Birleşmiş Milletler Engelli Kişilerin Hakları Sözleşmesinde ,sözleşme erişilebilir formatta yayınlanmalı denmesine rağmen işaret dili videolu versiyonu bulunmamaktadır.
Bölüm 5
Üniversitelerimizin internet sitelerinde anadili işaret dili olan sağır öğrencilerimiz için işaret dili videolu yönlendirme ve tasarım uygulanmalı.
Ayrıca öğrenci işleri otomasyonunda çevrimiçi olarak işaret dili bilen yardımcıya ihtiyaç vardır.
Tüm değindiğim konuların çözümü bizleri eğitim hayatında bir adım daha ileriye taşıyacağından şüphe duymuyoruz.
Ayrıca bunları akademik çalışma grubunda dile getirmiş ve grup belgesinde yer almasını sağlamış bulunmaktayım.
Son olarak oluşturmayı planladığımız politika belgesinin nihai amacına ulaşmasını temenni ediyorum.
MURAT HAKAN GÜNEŞ – İED TEMSİLCİSİ